Nở rộ du lịch đa cấp

Tình trạng bán gói dịch vụ du lịch theo dạng bán hàng đa cấp đang tràn lan tại rất nhiều địa phương không chỉ chảy máu ngoại tệ mà còn ảnh hưởng đến thương hiệu chung của ngành du lịch.

Du lịch đa cấp cũng quảng cáo, hội thảo trực tiếp bán hoặc môi giới bán gói dịch vụ du lịch theo dạng bán hàng đa cấp, kiểu “Du lịch – thưởng tiền”, do một số người tổ chức, hoạt động với tốc độ phát triển chóng mặt. Hiện loại hình này có mặt khắp nơi, từ các tỉnh miền núi phía Bắc như Lào Cai, Yên Bái, đến Nam Định, Quảng Trị, Vũng Tàu, Hà Nội, TP Hồ Chí Minh… Đáng nói hơn, dạng kinh doanh này có cả yếu tố nước ngoài điều hành qua mạng.

 

Nhiều doanh nghiệp quảng cáo số tiền thưởng hàng ngàn USD để lôi kéo, mở rộng mạng lưới du lịch đa cấp.

Huy động vốn trá hình

Thực tế, kiểu “Du lịch – thưởng tiền” này là dạng huy động vốn thông qua các hình thức khuyến mãi. Bản chất của hoạt động này là một số doanh nghiệp tổ chức bán hàng đa cấp trong lĩnh vực du lịch lấy tiền của số đông người sau trả cho người trước bằng những chuyến du lịch hoặc tiền.

Cụ thể, theo một chương trình quảng cáo của một doanh nghiệp trên internet, người tham gia chỉ đóng 400 USD (tương đương 8,5 triệu đồng) làm tiền đặt cọc, nhưng nếu giới thiệu cho 5 người khác thì sẽ nhận ngay hoa hồng 15% giá trị số tiền của người sau nộp vào. Nếu vận động được nhiều người tham gia, tạo thành mạng lưới rộng lớn thì số tiền thưởng có thể lên đến hàng trăm nghìn USD và những chuyến du lịch đến nhiều địa danh trên thế giới. Chính vì “bánh vẽ” quá lớn nên hình thức này thu hút rất nhiều thành phần tham gia, trong đó có không ít sinh viên, cán bộ, những người có trình độ nhưng vẫn cả tin.

Du lịch đa cấp đã xuất hiện nhiều nơi trên thế giới từ lâu nhưng mới nở rộ ở Việt Nam gần đây. Năm 2010, một công ty kinh doanh du lịch đa cấp có trụ sở tại Mỹ bắt đầu giới thiệu chương trình “Vừa du lịch vừa thưởng tiền” tại Hà Nội qua hệ thống internet.

Người tham gia loại hình sẽ đặt tiền phòng tại các khách sạn được cho là sang trọng nhất trong và ngoài nước, được đơn vị tổ chức cấp tài khoản trên trang web với những cái tên ảo để theo dõi vị trí xếp hạng của mình và nhận tiền thưởng. Vụ việc dù được phát hiện, nhưng chưa đủ sức cảnh báo, đến nay tình trạng kinh doanh trên đang có xu hướng phát triển mạnh mẽ, nhiều doanh nghiệp sẵn sàng quảng cáo thưởng cho khách hàng nghìn USD để mở rộng mạng lưới.

Lúng túng xử lý

Ông Vũ Xuân Thành, Chánh thanh tra Bộ VHTTDL, cho biết Thanh tra Bộ VHTTDL vừa kiểm tra một doanh nghiệp, phát hiện từ tháng 1 - 4.2011 có 3.325 người nộp tiền tham gia mạng lưới mua bán gói dịch vụ du lịch, với tổng số tiền đến 1,2 triệu USD. Doanh nghiệp Việt Nam này đã chuyển cho công ty nước ngoài qua tài khoản mở tại Hồng Kong số tiền 717.000USD, nhưng mới chỉ tổ chức một đoàn thưởng cho 50 khách đi du lịch Hồng Kông.

Theo Thanh tra Bộ VHTTDL, số tiền chuyển ra nước ngoài rất lớn, số người tham gia ngày càng mở rộng có nguy cơ thiệt hại lớn cho người dân và “chảy máu” ngoại tệ với số tiền ngày càng cao. Trên thực tế, doanh nghiệp thưởng tiền cho người tham gia dịch vụ du lịch bằng USD có số lượng lớn như trên là đã vi phạm pháp luật.

Thâm chí, nếu bán sản phẩm du lịch nhưng không tổ chức cho khách hàng đi du lịch như trên là dấu hiệu của sự lừa đảo. Tuy nhiên, hoạt động bán, môi giới để bán “gói dịch vụ đặt phòng đi du lịch” là hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch thuộc đối tượng điều chỉnh của Luật du lịch, chưa có quy định cấm, chưa có chế tài xử phạt. Đó là kẽ hở khiến nhiều công ty lợi dụng để làm ăn bất chính.

Theo ông Vũ Xuân Thành, trước mắt, để hạn chế và tiến tới chấm dứt tình trạng du lịch đa cấp bát nháo này, Tổng cục Du lịch nên trình Bộ ra văn bản gửi Bộ công an đề nghị phối hợp ngăn chặn tình trạng kinh doanh du lịch theo hình thức đa cấp; tuyên truyền cho người dân nhận thức đúng, không tham gia mạng lưới kinh doanh du lịch kiểu đa cấp.

Ngoài ra cần sự phối hợp của Ngân hàng Nhà nước cùng các cơ quan chức năng để làm rõ các dấu hiệu vi phạm, lợi dụng mạng internet lôi kéo người dân tham gia góp tiền một cách bất hợp pháp. nh: Rất nhiều doanh nghiệp quảng cáo số tiền thưởng hàng ngàn USD để lôi kéo, mở rộng mạng lưới du lịch đa cấp

Theo Ninh Thiên

Đất Việt